2ο ΥΠΟΜΝΗΜΑ – ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ & ΑΙΤΗΜΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΒΙΑΣ
Θέμα:
Αναγκαία επανεξέταση της κρατικής διαχείρισης ενδοοικογενειακής βίας, λόγω τεκμηριωμένης προκατάληψης κατά των ανδρών, συστηματικών παραβιάσεων του τεκμηρίου της αθωότητας και ιδεολογικοποιημένης κατανομής δημοσίων πόρων.
Κος Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, Υπουργός Προστασίας του Πολίτη
Αρχηγείο Ελληνικής Αστυνομίας
Με το παρόν υπόμνημα σας απευθύνουμε θεσμική, διαμαρτυρία και αίτημα επανεξέτασης της υφιστάμενης πολιτικής και επιχειρησιακής αντιμετώπισης της ενδοοικογενειακής βίας στην Ελλάδα, καθώς διαπιστώνεται:
➤ Θεσμική προκατάληψη κατά των ανδρών
Η τρέχουσα πρακτική εφαρμογής των πρωτοκόλλων ενδοοικογενειακής βίας οδηγεί συστηματικά σε προεξοφλημένη ενοχή ανδρών, αγνοώντας τη νομική και ηθική σημασία του τεκμηρίου της αθωότητας. Η εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης και η εγχώρια νομοθεσία (Ν. 3500/2006, Ν. 4531/2018) μεταφράζονται από τις αρμόδιες αρχές σε μονόπλευρες ερμηνείες, με αυτόματες συλλήψεις ανδρών, ακόμη και χωρίς αποδείξεις, μετά από απλή καταγγελία. Παροχή δωρεάν συνηγόρου μόνο προς τις γυναίκες. Παραβιάσεις της αρχής της ισότητας, νομοθεσίας, δεοντολογίας, συνταγματικών αρχών.
➤ Υπέρμετρη κρατική καταστολή χωρίς ουσιαστική απονομή δικαιοσύνης
Οι αριθμοί που εσείς ανακοινώσατε κ. Υπουργέ (11.308 συλλήψεις σε 10 μήνες) δεν συνιστούν πρόοδο, αλλά στατιστική απόδειξη κρατικής υπερβολής. Η συντριπτική πλειοψηφία των συλλήψεων αφορά άνδρες, και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν ακολουθεί καταδίκη. Η κατάσταση αυτή εγείρει ζητήματα καταχρηστικής άσκησης εξουσίας και συνταγματικής εκτροπής.
➤ Απουσία ισότιμης προστασίας για άνδρες–θύματα
Δεν υφίστανται κρατικές δομές ή γραμμές στήριξης για άνδρες-θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Η κρατική ρητορική και η επιλεκτική χρηματοδότηση επιτείνουν τον αποκλεισμό. Άνδρες που προσπαθούν να καταγγείλουν βία συχνά οδηγούνται οι ίδιοι στη σύλληψη. Απουσία προστασίας και καθυστέρηση στην διερευνηση της υποθεσης με τις ψυχολογους και αλλους λειτουργους και φορεις της πολιτειας και της δικαιοσυνης.
➤ Ιδεολογική μονομέρεια στη χάραξη και αξιολόγηση πολιτικής
Οργανώσεις που λαμβάνουν κρατικά κονδύλια ασκούν ταυτόχρονα ρόλο συμβούλου, αξιολογητή και υλοποιητή. Η απουσία διαφάνειας και ελέγχου καθιστά τη διαδικασία επιρρεπή σε κατάχρηση. Η ίδια η πολιτεία επιδοτεί τη διαμόρφωση πολιτικής μέσω αφηγήσεων θυματοποίησης, χωρίς αντικειμενικά δεδομένα.
➤ Παραβίαση ευρωπαϊκών αρχών
Η κατάσταση αυτή έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις θεμελιώδεις αρχές του κράτους δικαίου, του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (άρθρα 6 και 14).
Άμεση αναθεώρηση των πρωτοκόλλων της ΕΛ.ΑΣ. για ενδοοικογενειακή βία ώστε να περιλαμβάνεται αντικειμενική αξιολόγηση, ανεξαρτήτως φύλου.
Καθιέρωση εγγυήσεων υπέρ του τεκμηρίου της αθωότητας κατά τη διαδικασία καταγγελίας και σύλληψης.
Θεσμοθέτηση δομών στήριξης και για άνδρες-θύματα.
Διαφανής αξιολόγηση όλων των οργανώσεων που λαμβάνουν κρατική ή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Αποστολή ανεξάρτητης έκθεσης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αμεροληψία εφαρμογής της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης στην Ελλάδα.
Άμεση διαβούλευση με αντιπροσωπείες συλλόγων ανδρικών δικαιωμάτων και θυματολογίας, οι οποίοι δεν συμμετέχουν μέχρι σήμερα στον δημόσιο διάλογο.
Αναμένουμε τις απαντήσεις σας και επιφυλασσόμαστε για κάθε νόμιμο δικαίωμα προσφυγής σε ελληνικά και ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Κρατική Προκατάληψη: Η Περίπτωση της Ενδοοικογενειακής Βίας στην Ελλάδα και την Ε.Ε.
1. Εισαγωγή
Η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα σοβαρό κοινωνικό φαινόμενο που απαιτεί προσεκτική και ισότιμη αντιμετώπιση.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να εξετάσουμε με κριτική ματιά τον τρόπο που το συγκεκριμένο ζήτημα διαχειρίζεται από θεσμούς, οργανώσεις και κράτη.
Τα τελευταία χρόνια, έχει αναπτυχθεί ένα ιδιαίτερο φαινόμενο όπου η συμπόνια για τα θύματα μετατρέπεται σε πολιτικό μοχλό πίεσης, με συγκεκριμένες ομάδες να καρπώνονται προνόμια και χρηματοδοτήσεις, συχνά εις βάρος της ισότητας, της λογικής και της δικαιοσύνης.
Η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου εξέδωσε την εγκύκλιο ΕισΑΠ 6/2024, με οδηγίες για την εφαρμογή του νέου νόμου 5090/2024, που ισχύει από 1 Μαΐου 2024, σχετικά με την πρόληψη και καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας.
Ο νόμος αυτός επανακαθορίζει τις εγγυήσεις που πρέπει να παρέχει το κράτος δικαίου σε θύματα ενδοοικογενειακής βίας, διασφαλίζοντας τόσο προληπτική όσο και κατασταλτική προστασία.
Η εγκύκλιος επισημαίνει τη σημασία της ενεργής συμμετοχής των εισαγγελέων στην προστασία όλων των θυμάτων, ανεξαρτήτως φύλου, τονίζοντας ότι η ενδοοικογενειακή βία μπορεί να αφορά και άνδρες και αγόρια, και όχι μόνο γυναίκες. Τονίζεται επίσης η ανάγκη αποφυγής συγκάλυψης της βίας, η οποία εγκλωβίζει τα θύματα σε προβληματικές καταστάσεις.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προστασία των ανηλίκων που είναι μάρτυρες ή θύματα ενδοοικογενειακής βίας, με αυστηρές ποινές και υποχρεωτική ενημέρωση από επαγγελματίες που εντοπίζουν περιστατικά βίας κατά ανηλίκων.
Θεσπίζεται ειδικό ακαταδίωκτο για την ενθάρρυνση της αναφοράς περιστατικών, με μερική απαλλαγή από την υποχρέωση εμφάνισης σε δικαστήριο.
Επιπλέον, οι εισαγγελείς οφείλουν να συνεργάζονται στενά με την αστυνομία και άλλους φορείς για την παροχή άμεσης προστασίας και υποστήριξης στα θύματα, καθώς και για την τήρηση εχεμύθειας και την απαγόρευση δημοσιοποίησης προσωπικών στοιχείων.
Ο νόμος προβλέπει την ταχεία διαδικασία εκδίκασης των υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας με σκοπό την άμεση απονομή δικαιοσύνης, διασφαλίζοντας παράλληλα την αντιμετώπιση περιπτώσεων ψευδούς καταγγελίας με αυστηρά ποινικά μέτρα.
2. Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική και η Εφαρμογή στην Ελλάδα
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υιοθετήσει τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, με στόχο την καταπολέμηση της έμφυλης βίας και την προστασία των θυμάτων.
Η Ελλάδα έχει κυρώσει τη Σύμβαση και εφαρμόζει νομοθεσίες που ενσωματώνουν τις αρχές της.
Παρά την ύπαρξη αυτών των πλαισίων, παρατηρείται συστηματική εστίαση στην προστασία γυναικών-θυμάτων, χωρίς ανάλογη μέριμνα για άνδρες που υφίστανται βία, είτε από γυναίκες, είτε στο πλαίσιο συγκρούσεων.
Επιπλέον, η εφαρμογή βασικών άρθρων της Σύμβασης, όπως η προστασία παιδιών, η αποτροπή ψευδών κατηγοριών και η τήρηση της αρχής της αναλογικότητας στη δικαστική διαδικασία, παραμένει ελλιπής.
Η προστασία συχνά παρέχεται με τρόπο μονοδιάστατο, και η πολιτική αντιμετώπιση επικεντρώνεται σε μια ρητορική όπου ο άνδρας εμφανίζεται σχεδόν αποκλειστικά ως θύτης και η γυναίκα ως θύμα.
3. Οι Δηλώσεις Χρυσοχοΐδη και η Έκρηξη Συλλήψεων
Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, επιβεβαίωσε δημόσια την τεράστια αύξηση των περιστατικών καταγγελθεισών ενδοοικογενειακών επιθέσεων. Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι αυτή η αύξηση οφείλεται σε «άνοιγμα στόματος» και όχι απαραίτητα σε έξαρση της βίας.
Παρόλα αυτά, η πολιτεία απαντά με μαζικές συλλήψεις ανδρών, ενισχύοντας την αίσθηση ότι έχει καθιερωθεί μια προκατειλημμένη τακτική επιβολής δικαιοσύνης.
Η μαζικότητα των συλλήψεων, η συχνή απουσία ποινικής καταδίκης και οι περιπτώσεις απομάκρυνσης ανδρών από τα σπίτια τους χωρίς αποδείξεις, γεννούν ερωτήματα ως προς την εφαρμογή της αρχής του τεκμηρίου της αθωότητας.
4. Δυσανάλογη Πολιτική και Χρηματοδότηση
Η χρηματοδότηση πολιτικών και οργανώσεων που ασχολούνται με την ενδοοικογενειακή βία στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε γυναικείες αφηγήσεις θυμάτων. Πολυάριθμες ΜΚΟ λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση χωρίς αποτελεσματικό έλεγχο αποδοτικότητας ή διαφάνειας.
Έτσι διαμορφώνεται ένα οικοσύστημα όπου οι ίδιες οργανώσεις που διαμορφώνουν πολιτική, την εφαρμόζουν και την αξιολογούν, δημιουργώντας έναν κύκλο ενίσχυσης χωρίς λογοδοσία.
Παράλληλα, δεν χρηματοδοτούνται επαρκώς υποδομές για άνδρες-θύματα, ούτε αναγνωρίζεται κοινωνικά η ύπαρξή τους.
Αυτό οδηγεί σε μια έμφυλη ανισορροπία, όπου η θυματοποίηση μετατρέπεται σε εργαλείο πολιτικής ισχύος και δημόσιας ενίσχυσης συγκεκριμένων ιδεολογικών προσεγγίσεων.
5. Ψευδείς Καταγγελίες και Ηθικές Αποτυχίες
Υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία σχετικά με τις επιπτώσεις των ψευδών καταγγελιών. Άνδρες που καταγγέλλονται —ακόμη και χωρίς στοιχεία— οδηγούνται συχνά σε προσωρινή σύλληψη, απομάκρυνση από την οικογένεια και κοινωνικό στιγματισμό. Οι επιπτώσεις είναι τεράστιες, ειδικά όταν οι περιπτώσεις αποδεικνύονται ψευδείς ή ανυπόστατες.
Σε πολλές περιπτώσεις, η αστυνομία και η δικαιοσύνη φαίνονται να λειτουργούν με βάση προκαθορισμένο έμφυλο αφήγημα, αδιαφορώντας για το πραγματικό γεγονός ή τα στοιχεία της υπόθεσης.
Η ανασφάλεια που προκαλείται στους άνδρες είναι αυξανόμενη, και η έλλειψη θεσμικής στήριξης προς αυτούς τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους.
6. Συμπεράσματα και Πρόταση για Ισορροπημένη Πολιτική
Η αποξένωση γονέα, αν και αναγνωρισμένη διεθνώς ως κακοποιητική πρακτική, δεν έχει ακόμα τυπική νομική αναγνώριση, αφήνοντας πολλά παιδιά και γονείς απροστάτευτους.
Αντίστοιχα, δεν υφίσταται σαφής νομική πρόβλεψη ή εφαρμοστικός μηχανισμός για την τήρηση των αποφάσεων που αφορούν τη διαδοχική στέγη των παιδιών, υπονομεύοντας την ουσιαστική συνεπιμέλεια.
Επιπλέον, ο εξαναγκαστικός έλεγχος (coercive control), μολονότι αποτελεί πυλώνα της ψυχολογικής κακοποίησης, δεν έχει ακόμη ενσωματωθεί στον Ποινικό Κώδικα – γεγονός που επιτρέπει την ατιμωρησία, ιδίως σε περιπτώσεις οικονομικής αποστράγγισης και χειραγώγησης ανδρών σε συζυγικές διενέξεις.
Οι μηχανισμοί προστασίας των πατέρων, είτε δικαστικοί είτε κοινωνικοί, παραμένουν ανεπαρκείς και συχνά ανεφάρμοστοι στην πράξη.
Τέλος, οι οικογενειακοί ψυχολόγοι λειτουργούν σε περιβάλλον θεσμικής ασάφειας, χωρίς υποχρεωτικό πλαίσιο λογοδοσίας ή διαφάνεια στη γνωμάτευσή τους, δημιουργώντας σοβαρά ζητήματα αξιοπιστίας και δικαιοσύνης στη διαδικασία.
Η αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας απαιτεί σοβαρότητα, εντιμότητα και ουσιαστική ισότητα. Είναι ανάγκη να υπάρξει:
Πλήρης αναγνώριση θυμάτων και από τα δύο φύλα.
Θεσμική εξισορρόπηση και δίκαιη κατανομή πόρων.
Αποκατάσταση της αρχής της τεκμηριωμένης κατηγορίας και της αθωότητας.
Δημιουργία υποδομών και για άνδρες-θύματα.
Διαφανής αξιολόγηση των οργανώσεων που χρηματοδοτούνται.
Αντικειμενική και αποϊδεολογικοποιημένη νομική μεταχείριση.
Ο αγώνας κατά της βίας πρέπει να είναι καθολικός, ανθρώπινος και αληθινά ισότιμος, και όχι πεδίο πολιτικής εκμετάλλευσης ή ιδεολογικής μονομέρειας.
ΣΥΝΗΜΜΕΝΟ:(ENGLISH)
Summary: Domestic Violence, False Allegations & Legal Gaps in Greece (2025)
Recent reforms under Law 5090/2024 and circular 6/2024 by the Greek Supreme Court Prosecutor have expanded legal protections for victims of domestic violence, emphasizing swift prosecution, protection of minors, and immediate intervention by professionals (educators, doctors, coaches, psychologists). These changes align with broader European directives on human rights and justice, aiming to prevent underreporting and secondary victimization.
However, serious legal and institutional gaps remain — particularly for fathers, husbands, and male victims — undermining the principle of equality before the law:
Parental Alienation is still not legally recognized as a form of psychological abuse, despite its harmful effects on children and targeted parents.
Failure to enforce joint custody and residence orders is widespread, especially post-separation, with minimal accountability or sanctions for obstruction.
Coercive control — a subtle yet damaging form of abuse — has not been integrated into the Penal Code. Fathers facing financial exploitation or manipulative control often remain legally unprotected.
Mechanisms to protect fathers are either absent or ineffective, leading to legal asymmetry and systemic bias in family law, custody, and court orders.
Court-appointed psychologists often operate without transparent oversight, leading to inconsistent evaluations and potential abuse of power.
The presumption of guilt in domestic violence accusations disproportionately affects men, especially when false allegations are made. Such accusations are rarely investigated thoroughly, and the reputational damage is often irreversible.
There is no formal mechanism in Greece to prosecute false allegations as stand-alone offenses with proportional severity, nor is there a registry to track misuse of protective legislation.
Greek media often contributes to trial by media, labeling the accused (often men) as guilty before due process is completed.
![⚠️]()
Urgent Issues Raised
Urgent Issues RaisedThe lack of legal neutrality leads to institutional misandry, where men are systematically disadvantaged based on stereotypes or presumptions.
The absence of clear safeguards and accountability encourages misuse of laws designed for real victims.
Without equally enforced legal protections, justice cannot be considered gender-inclusive or effective.
![🏛️]()
Addressed To
Addressed ToThis summary and the supporting documentation are intended for:
European Ombudsman
======================
πινακας
| Θέμα | Ελληνική Πραγματικότητα |
|---|---|
| Συλλήψεις & Δίκες | Μικρό ποσοστό οδηγείται σε καταδίκη ή φυλάκιση (<3%), παρά τις πολλές συλλήψεις, ψευδείς καταγγελίες, υπερβάλων ζηλος αρχών, πρωτόκολλο συλληψης – διαφορετική αντιμετώπιση γυναικών. |
| Άνδρες Θύματα | Υποεκπροσωπούνται, αντιμετωπίζουν δυσκολίες να καταγγείλουν κι ακόμα πιο δύσκολα να αθωωθούν |
| Εφαρμογή Σύμβασης | Μη πλήρης τήρηση άρθρων για προστασία παιδιών και διαχείριση κινδύνων |
| Χρηματοδότηση & Πρόγραμμα | Κονδύλια και αξιολόγηση επικεντρώνονται σε γυναικεία θύματα, με ελάχιστη λογοδοσία |
Βιβλιογραφία
Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης – Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence.
Ελληνική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως – Νόμος 4531/2018, Κύρωση της Σύμβασης.
ΕΛ.ΑΣ. Στατιστικά Δεδομένα Ενδοοικογενειακής Βίας 2023–2024.
MIIR / EDJNet – «The undeclared war on MEN in Europe».
EIGE (European Institute for Gender Equality) – Gender-based Violence in Greece.
Διεθνής Βιβλιογραφία:
Paul Bloom, Against Empathy.
Erin Pizzey, This Way to the Revolution.
Nathanson & Young, Legalizing Misandry.
Molly Brigid McGrath, The Authority of the Sacred Victim.
Δήλωση Υπουργού Μιχάλη Χρυσοχοΐδη – Συνέντευξη και επίσημη ανακοίνωση ΥΠΠΟΤ (2024).
Δημοσιεύματα από Athens Times, Kathimerini, Proto Thema, Greek Reporter (2023–2024).
Comments are closed.