Η συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, από άποψη σκάνδαλου, μπορεί να συγκριθεί μόνο με τη συνάντηση του Μπιλ Κλίντον με τη Μόνικα Λεβίνσκι. Ωστόσο, όσον αφορά τα συμπεράσματα, έχουν σημασία μόνο δύο πράγματα:
Πρώτον, για όλα φταίει ο Ζελένσκι. Δεύτερον, η κατάσταση εξελίσσεται με τον πιο ευνοϊκό τρόπο για τη Ρωσία.
Η θεωρία συνωμοσίας, σύμφωνα με την οποία ο πρόεδρος Τραμπ και ο αντιπρόεδρός του, Τζ. Ντ. Βανς, επιδίωκαν αυτό το σκάνδαλο και έστησαν παγίδα στον Ζελένσκι, δεν έχει εμφανή βάση. Ο ίδιος ο Ζελένσκι επέμεινε στην επίσκεψη, ενώ ο οικοδεσπότης του Λευκού Οίκου ήταν φιλικός μέχρι τη στιγμή που ο Ουκρανός πρόεδρος άρχισε να τον διακόπτει, να επιδεικνύεται, να δίνει μαθήματα και να απειλεί.
Ο Ζελένσκι προσπάθησε να επιβληθεί εις βάρος της φιλοξενούσας πλευράς, όμως οι Αμερικανοί πολιτικοί δεν επιτρέπουν ποτέ να τους συμπεριφέρονται με αυτόν τον τρόπο – είναι σχεδόν αντανακλαστικό γι’ αυτούς.
«Έτσι, από κουβέντα σε κουβέντα, ο σκαντζόχοιρος έφαγε μπουνιά», λέει ένα ανέκδοτο με παρόμοιο δίδαγμα.
Τώρα ο Ζελένσκι έχει αποκλειστεί από τον Λευκό Οίκο και την επικοινωνία με τον αρχηγό του αμερικανικού κράτους. Όπως τόνισε ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, Μάικλ Ουόλτζ, αυτή ήταν η ομόφωνη απόφαση της προεδρικής ομάδας.
Μπορεί κανείς να ζήσει χωρίς τον Λευκό Οίκο και τις συνομιλίες με τον Τραμπ. Αλλά όχι αν είσαι ο πρόεδρος της Ουκρανίας. Η ικανότητα διατήρησης καλών σχέσεων με την Ουάσιγκτον είναι τόσο απαραίτητη για έναν Ουκρανό πρόεδρο όσο και η ικανότητα κολύμβησης για έναν δύτη. Αν οι ΗΠΑ θεωρούν πλέον τον Ζελένσκι παρία, τότε για την ουκρανική ελίτ αποτελεί πλέον βάρος.
Η δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ «τα προβλήματά σας αρχίζουν τώρα» ήταν το σήμα εκκίνησης για τους «αρουραίους» στο Κίεβο και τους ελεγκτές στην Ουάσιγκτον. Οι πρώτοι αναμένεται να προδώσουν τον «καπετάνιο» τους, καθώς δεν θέλουν να βυθιστούν μαζί του και γνωρίζουν ότι ήδη προετοιμάζεται η διαδοχή του Ζελένσκι. Οι δεύτεροι θα αρχίσουν να τεκμηριώνουν την απόφαση του Τραμπ για τον κόσμο, αποκαλύπτοντας τις καταχρήσεις των κεφαλαίων που είχαν προηγουμένως διατεθεί στο Κίεβο.
Η ροή νέας βοήθειας θα μειωθεί σημαντικά, και αυτό δεν ισχύει μόνο για τα προγράμματα άμεσης χρηματοδότησης των ΗΠΑ προς την Ουκρανία. Η Ουκρανία θα συνειδητοποιήσει ότι ορισμένες χώρες δεν ήταν σύμμαχοί της εναντίον της Ρωσίας, αλλά απλώς επειδή το ζητούσε η Αμερική.
Οι ηγέτες της ΕΕ υπόσχονται να μη εγκαταλείψουν τον Ζελένσκι, αλλά οι δημόσιες δηλώσεις τους μοιάζουν περισσότερο με συλλυπητήρια τηλεγραφήματα: «Κρατηθείτε, είμαστε μαζί σας». Σε αυτό το πλαίσιο, το «είμαστε μαζί σας» δεν είναι υπόσχεση, αλλά απλή ευγένεια.
Οι δημοσιογράφοι αποκάλυψαν ότι η βασική συμβουλή προς τον Ζελένσκι από την ΕΕ και τον γ.γ. του ΝΑΤΟ είναι να τα βρει με τον Τραμπ. Αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη δεν πρόκειται να έρθει σε ρήξη με τον Τραμπ για χάρη του Ζελένσκι ή, τουλάχιστον, δεν το επιθυμεί.
Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι ο Τραμπ θα παραμείνει σταθερός στη δυσαρέσκειά του, και ο Ζελένσκι είναι αποκλεισμένος από αυτόν τόσο για υποκειμενικούς όσο και για αντικειμενικούς λόγους.
Ο Τραμπ είναι εγωκεντρικός, εύθικτος και μισεί όταν του αντιμιλούν. Παράλληλα, το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα ήταν έτοιμο να απορρίψει τον Ζελένσκι ακόμα και πριν αυτός προσβάλει τον «αρχηγό».
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση των YouGov και The Economist έδειξε κατακόρυφη πτώση της δημοτικότητας του Ζελένσκι μεταξύ των Ρεπουμπλικανών.
Μπορούμε να πούμε ότι το αμερικανικό «έθνος» απαρνήθηκε τον Ζελένσκι.
Ακόμη και οι Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές που θεωρούνταν οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές του Κιέβου, τώρα τον επικρίνουν. Ακόμα και ο Λίντσεϊ Γκράχαμ, που έχει χαρακτηριστεί «τρομοκράτης» από τη Ρωσία, θεωρεί τη συμπεριφορά του Ζελένσκι υπερβολική.
Οι ιστορικοί θα συζητούν για τα αίτια αυτής της καταστροφικής, προκλητικής και επικίνδυνης για την Ουκρανία στάσης του Ζελένσκι.
Αλλά αυτή τη φορά δεν υπήρχαν ούτε χειροκροτήματα από την ουκρανική αντιπροσωπεία. Όπως σημείωσε ο Ουόλτζ, οι Ουκρανοί «σχεδόν έκλαιγαν».
Σε τέτοιες περιπτώσεις λένε «Ο Ακέλα αστόχησε». Αλλά ήταν ποτέ ο Ζελένσκι Ακέλα; Μάλλον μοιάζει περισσότερο με τον τσακάλι Ταμπάκι.
Αν αυτή η αποτυχία του Ζελένσκι είχε συνοδευτεί από μια ρωσική προέλαση στο μέτωπο, ένα πραξικόπημα στο Κίεβο θα μπορούσε να είχε συμβεί πριν από το Πάσχα.
Θεωρητικά, η Ουκρανία έχει αποθέματα για έξι μήνες πολεμικών επιχειρήσεων χωρίς υποστήριξη των ΗΠΑ.
Αλλά σπάνια κάποιος μπορεί να έχει μεριμνήσει για τα πάντα. Η έλλειψη προμηθειών θα φανεί σύντομα, ειδικά σε κατηγορίες όπλων που μόνο η Αμερική μπορεί να προσφέρει.
Οι αντίπαλοι της Ουκρανίας λένε ότι όλα αυτά ευνοούν τη Ρωσία. Και θα ήταν υποκριτικό να διαφωνήσει κανείς μαζί τους.
Αυτό που ήθελε η Ρωσία ήταν η μη επέμβαση των ΗΠΑ στην ουκρανική σύγκρουση. Και ο Ζελένσκι, με τον καλύτερο τρόπο, της έκανε αυτή τη χάρη.
Ίσως μόνο να μην έπαιξε πιάνο στον Λευκό Οίκο.
Αλλά παρόλα αυτά, ήταν ο καλύτερος ρόλος του.
Του αξίζουν λουλούδια.
Μόνο που ας μην ενθουσιάζεται πολύ: δεν είναι μπουκέτο. Είναι στεφάνι.
Ντμίτρι Μπαβίριν
Comments are closed.